مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا بالاتر از ایدز و مالاریا

رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با اشاره به ۷ میلیون مرگ زودرس سالانه به دلیل آلودگی هوا در دنیا، گفت: تعداد مردمی که در جهان سالانه از آلودگی هوا می‌میرند بیش از ۶ برابر تعداد مردمی است که از مالاریا و بیش از ۴ برابر مردمی است که از ایدز می‌میرند.

دکتر عباس شاهسونی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه آلودگی هوا یکی از مسائل عمده شهرهای بزرگ جهان شده است، ‌ گفت: گسترش شهرنشینی، ‌ افزایش جمعیت، ‌ رشد بخش‌های صنعتی، حمل و نقل و الگوی‌های مصرف نامناسب، ‌ نگرانی‌ها را نسبت به تشدید آلودگی هوا افزایش داده است که این آلودگی‌ها تاثیرات نامطلوبی بر سلامتی، رفاه و بهره‌وری جامعه دارد. آلودگی هوا یکی از عوامل خطر زیست محیطی مهم است و جوامع از طریق کاهش سطح آلاینده‌های هوا می‌توانند بار بیماری‌های مربوط به سکته مغزی، بیماری قلبی، ‌ سرطان ریه و بیماری‌های تنفسی حاد و مزمن را کاهش دهند. رهنمود سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۵ نشان می‌دهد کاهش غلظت ذرات PM۱۰ از ۷۰ میکروگرم در مترمکعب به ۲۰ میکروگرم در متر مکعب، میزان مرگ را ۱۵ درصد کاهش می‌دهد.

وی افزود: سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۹ تخمین زده بود که آلودگی هوای آزاد و داخل در مناطق شهری و روستایی سالیانه منجر به بیش از ۷ میلیون مرگ زودرس می‌شود. همچنین بر اساس گزارشی در سال ۲۰۱۹ مشخص شد که در جهان به طور میانگین حدود ۵۴ درصد از مرگ‌های زودرس مربوط به آلودگی هوا در فضای آزاد به دلیل بیماری ایسکمیک قلبی و سکته مغزی است. همچنین هفت درصد از مرگ و میر زودرس ناشی از سرطان ریه و ۱۹ درصد مرگ و میر زودرس ناشی از بیماری مزمن انسداد ریوی مربوط به آلودگی هوا در فضای آزاد است.

رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با اشاره به اینکه آلودگی هوا بر اساس آخرین گزارش بار بیماری‌ها چهارمین عامل خطر مرگ در جهان است، اظهار کرد: مواجهه با آلودگی هوا در کشورهای توسعه یافته چهارمین عامل مرگ در جهان پس از خطرات متابولیک، رژیم غذایی و دود سیگار است. این در حالی است که در کشورهای در حال توسعه، آلودگی هوا سومین ریسک فاکتور مرگ است.

وی ضمن آنکه آلودگی هوا را یک خطر بهداشتی پیشرو در جهان دانست، بیان کرد: در سال ۲۰۱۹ از هر ۹ مرگ، یک مورد به علت آلودگی هوا رخ داده است.

وی افزود: در حال حاضر ۹۹ درصد از جمعیت جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که در آن سطح آلودگی هوا بالا است (غلظت سالیانه ذرات معلق PM۲.۵ بالاتر از رهنمود سازمان جهانی بهداشت یعنی بیش از ۵ میکروگرم در متر مکعب است). نکته شایان توجه این است که این خطر در کشورهای با درآمد متوسط و پایین بیشتر است. احتمال مرگ در بچه‌های با سن کمتر از پنج سال در کشورهای کم درآمد به علت مواجهه با آلودگی هوا بیش از ۶۰ برابر بیشتر از کشورهای پر درآمد است. همچنین تعداد مردمی که در جهان سالانه از آلودگی هوا می‌میرند بیش از ۶ برابر تعداد مردمی است که از مالاریا  و بیش از ۴ برابر مردمی است که از ایدز می‌میرند.

او با تاکید بر اینکه کودکان و سالمندان از گروه‌های اصلی آسیب‌پذیر در برابر آلودگی هوا هستند، تصریح کرد: در سال ۲۰۱۳ حدود پنج درصد از مرگ بچه‌های زیر پنج سال و ۱۰ درصد از مرگ بزرگسالان بالاتر از ۵۰ سال، منتسب به آلودگی هوا بوده است. این الگوی سنی مرگ و میر از سال ۱۹۹۰ بدون تغییر مانده است. از سوی دیگر در بین همه سنین و طی همه بازه‌های زمانی، سهم مردان در مرگ زودرس ناشی از آلودگی هوا بیش از زنان گزارش شده است.

وی افزود: از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۳ میلادی مرگ زودرس منتسب به ذرات معلق PM۲.۵ به میزان ۳۰ درصد افزایش داشته است و از ۲.۲ میلیون مرگ به ۲.۹ میلیون مرگ در سال در دنیا رسیده است و در همین بازه زمانی هزینه‌های از دست رفتن آسایش به علت مواجهه با ذرات معلق PM۲.۵ هوای آزاد ۶۳ درصد افزایش داشته و این هزینه‌ها به ۳.۵۵ تریلیون دلار رسیده است که انعکاس دهنده بدتر شدن مواجهه مردم با آلودگی هوا است. همچنین هزینه‌های از دست رفتن درآمد حاصل از کار به علت آلودگی هوای آزاد ذرات معلق PM۲.۵ از ۱۰۳ میلیارد دلار به ۱۴۴ میلیارد دلار در هر سال رسیده است.